Akal (Amtiwg): Amzaray ngr tunɣilin

Contenu supprimé Contenu ajouté
Aucun résumé des modifications
AyourAchtouk (msawal | tidrawin)
Aucun résumé des modifications
Azrirg 1 :
<center></center>
[[Afaylu:The Earth seen from Apollo 17.jpg |250 px|thumb|Asmmaql f w-akal z apulu 17]]
'''Akal''' iga wis kraḍ itran lli itfarn i [[Angraw anafuk|ungraw anafuk]]. d yan ɣ willi tsutulnin i itri n Tafukt lli illan ɣ tuẓẓumt n ugraw ad. Ar as itsutul wala nttat yan [[Ayyur|wayyur]].
 
Amtiwg nnɣ aɣ akkw tggut tuqqna gr tam imtiwgn illan ɣ unagraw anafuk.
 
==Amzruy==
Ligne 8 ⟶ 9 :
==Akal ɣ tudert n ufgan amaziɣ==
Dar imaziɣn Akal af atmaɣ yan ntt d tarwans. akal lli kkrzn d wakal,lli ɣ zdɣn d lliɣ drn. Ig wakal dar imaziɣ yat lli f kullu maɣn ɣ umzruy nsn. D irumiyn, ifniqicn, aεrabn , ifransawiyn...
 
== Asamu ==
 
* Awum aknunnay: 12 756 akilumitr
* Abddur: 6 × 10²⁴ akilugram
* Astum f tfukt: 150 agndid akilumitr
* Azmz n wannaḍ: 23 n tsragt d 56 n tusdidt
* Azmz n uḥbu anafuk: 1 usggwas
* Aẓẓug n tsna: 9,8 M/S²
* Tirɣi n tsna: 15 wC
 
== Tasna ==
Ma ilkkmn gr 70% d 71% zzɣ tasna n wakal tga aman n igarawn d illan, d 30% iɣaman ka d igan akal, ar tbḍḍu tsna tabṛṛanit n wakal s kigan n igmmaḍn iqquṛn, nɣd tifilin titaktunin, ar ttmattayn t ɣ tsna mnnaw igndid n isggwasn.
 
== Akuttr aguman (Axial tilt) ==
Ikuttr wakal zzɣ aguman nns s ma ilkkmn ar 23,4 n tskwfal, ma imssrn ɣ isnfaln ismẓuyn ɣ unzwi ɣ tsna n umtiwg.
 
== Igr amɣnaḍisan ==
Ar iddnkay igr amɣnaḍisan n wakal ɣ ungns n tmnaḍt taxatart ittufsan n bṛṛa n umtiwg d ar ilkkm ar bṛṛa afad ad issuncg alssi amɣnaḍisan, d ulssi amɣnaḍisan iga yan ufrag issutln i wakal d ar t iḥṭṭu zzɣ aẓnẓṛ n tfukt.
 
== Tanɣa ==
Ifrki n wakal, d ula tasgiwin n uflla zzɣ taduli ar ssuncukn s sin itsn alssi n uẓṛu, d ar ibṭṭu s usddi n tiflin titiktunin ittwlin xf agzzum immu iggut ultutm f tduli n uflla. amussu n tiflin ad ar immntal ɣ ingugin d ikswarn.
 
== Taduli ==
Taduli n wakal igat yan ifrki asulilan tga 84% zzɣ aksay n umtig, timnaḍin tinafllatin zzɣ taduli ammu tggut taɣara.
 
== Ul abṛṛani ==
Amzaray ɣ tskwfal n tirɣi ɣ ugns n ul abṛṛani ar ittawi s imzazn inrɣin, zzɣ aɣlluy tidiyin igan ablulu irɣan, ilmma asiṣmiḍ d ugguz s dar ul agwnsan irɣan. ar suwwurayn imzazn ad n wassay anrɣi xf aswuri n igr amɣnaḍisan n wakal.
 
== Ul agnsan ==
Waxxa taskwflt n tirɣi ɣ wul agwnsan ar ittuɣal mas yaẓ i trɣi n tfukt, macc adad iggutn ur att ittajja ad ig ablulu.
 
== Ayyurn ==
Iṭṭaf umtiwg n wakal yan umtiwg ɣmklli i nssn iga tt [[Ayyur (amtiwg)|Ayyur]].
 
==Izdayn ittaaws==
Iɣbula lli rad yaws ɣ tirra n umla yad: