Ayt Ṣwab

Taqbilt tasusit ɣ laṭlas mẓẓiyn

Tiqbilin n Ayt Ṣwab gant yan mnnaw n tqbilin tisusiyin munin ddu ism n Tmunt n Tqbilin n Ayt Ṣwab, Tamunt ad tetabɛa ula nttat i Tiqbilin n udrar lli illan ɣ Tmunt n Tqbilin n Wactukn Imqqurn. Ɣ iwtta n tqbilt ad ɣ ugmuḍ ar nttafa taqbilt n Ida Ugniḍif d tqbilt n Ammln, ɣ ugafa ar nttafa taqbilt n Ayt Tidli, ɣ umalu ar nttafa taqbilt n Ayt Ḥmad d taqbilt n Ida Ursmuk, ɣ iffus ar nttafa taqbilt n Ida Usmlal.[1]

Takaṛḍa n tmazirt n Ayt Ṣwab

Illa ma ittinin mas d Ayt Ṣwab gan aqbil yumyn mnnawt tqbilin. Yili ma issmrasn ism n "macyaxa" (مشيخة) i tqbilin ad igan ɣ Ayt Ṣwab. ism n "fraction" ɣd ntta ittwasmrs lliɣ tt nn kkan Ayt Ṣwab ddu tnbaḍt n Fṛansa.

Iskr yan ufṛansis ism nns Jean Podeur yan udlis s taclḥit d tafransist isman gis imikk n tskla tamiwant n Ayt ṣwab. Adlis ad iga s ism "Textes berbères des Aït Souab (Iḍrisn Imaziɣn n Ayt Ṣwab) "

Tiqbilin n Ayt ṣwab ssnfl

 
Asksl n yat tgmmi ɣ Ayt Ṣwab nẓḍar ad gis nttanay idrarn n Waṭlas mẓẓiyn

Tqbilin n Ayt ṣwab gan:

  • Taqbilt n Isaggn
  • Taqbilt n Tudma
  • Taqbilt n Ayt Ɛin
  • Taqbilt n Ayt Wikman
  • Taqbilt n Ayt Yaḥya
  • Taqbilt n Ayt Uɣan
  • Taqbilt n Tiwazwin
  • Taqbilt n Imdiwn
  • Taqbilt n Imkwin
  • Taqbilt n Ayt Baḥman
  • Taqbilt n Inḍrifn

Taskla ssnfl

Tinfusin ssnfl

Aclḥiy d waɛrab ssnfl

Gmrn yan uclḥi d yan waɛrab, amzn yat tskkurt d yan waɣuct. Lliɣ tn umzn, inna waɛrab lli uclhi : « Bḍu yanɣ tagwmrt-ad. » Inna yas uclḥi : « Ssgrfɣ ak : ad asiɣ taskkurt, tasit kiyyi waɣcut, nɣ d at tasit waɣcut, asiɣ taskkurt, aynna trit. » Ar ittals i wawal-ann, aylliɣ inna-yas waɛrab-lli : «  Ac ka tgul a had lqrufi ? Wllah, mul had ccttab a ma nddih ! »

Imikr d bab n tgmmi ssnfl

Idda yan imikr ikcm s tgmmi n yan urgaz ɣ yid. Ur gis illi ma ittakr abla tumzin. Bab n tgmmi izr at lliɣ n ikcm s tgmmi. Ifss, ur as-inni yat. Ikks imikr aqccab nns, iɛmmr-t s tumzin, isrs t. Iddu ar ittmurruy ɣ tgmmi is ra yaf kra n tɣawsa yadnin. Bab n tgmmi yusi aqccab n imikr lli iɛmmr s tmzin, ihḍu-t ɣ yan lmakan. Lliɣ d yuḍa imikr ur d yufi yat, yaf d aqccab lli lah-t. Iddu a iffuɣ ɣ imi. Inna yas d bab n tgmmi : « Iɣ tffuɣt, tqqnt imi. » Inna yas imikr : « Skar asn ɣikad, ad akk ur tqqnt imi. »

Hgglɣ ak ttin ssnfl

  1. Tjiyyr ur tli imi : Taglayt
  2. Iɣ idda ag afqir, iɣ d yuda ig aɛzri : Ayddid
  3. Krad krad ar ihahan : Inkan
  4. Ar ttshkuk, tɣli d ignna : Taknarit
  5. Sin ismgan bksn bdda : Agdur t tsksut
  6. Iɣzzif ur ittif asklu : Aɣaras
  7. Turu tn tg tn ɣ wukris : Tissit
  8. Turu tarwa, tg tn ɣ ijjbirn : Ikrmudn
  9. Iɣzzif, tugwrt tzuknnit : Aɣaras
  10. Yussi taskimt, ar izzigiz : Iɣirḍm

Nnan willi zrinin ssnfl

  1. Wanna iɣran i waḍu ur a yalla i walim.
  2. Wanna iran tinɣdin izzl asnt iḍarn.
  3. Ur ak ikwmz inna k iccan, abla afus nnk.
  4. Wanna iɣwra i ṭṭelba iɣr i sslukt ur a ismummuy s ugwns n tmklit.
  5. Takat ur a ttasi tayyaḍ.
  6. Tamart ur a ttjara i tayyaḍ.
  7. Wanna iran tid mmimnin iṣbr i tid rẓagnin.
  8. Aynna ɣ isbr yan, ifulki gis.
  9. Wanna ur irin a iṣbr, ira yzbr.
  10. Afhim ifhm, aɣyul ifrd alim.

Ilinkn yaḍn ssnfl

  • Fuṛum ayt ṣwab, yan fuṛum ibdan ɣ 2007 (irwas), ar yadlli git ttmyawaḍn ayt ṣwab, illan ɣ tmazirt wala ɣ bṛṛa nns. ɣilad ur sul bahra gis illi umussu.

Idlisn ssnfl

  • Yasmin Lbaz, Tiram n Tmazirt - Taqbilt n Ayt Ṣwab
  • Jean Podeur, Textes berbères des Aït Souab (iḍrisn imaziɣn n ayt ṣwab)

Isaɣuln ssnfl

  1. Tiqbilin n Sus : https://web.archive.org/web/20200803230136/http://www.tribus-de-souss.tk/2008/11/blog-post_4286.html
  • Taskla - iwalian ddrin n Ayt swab (Alink nns)
  • Taskla - hgglgh ak ttin n Ayt swab (Alink nns)
  • Taskla - Contes n Ayt swab (Alink nns)
  • Jean Podeur, Textes berbères des Aït Souab (iḍrisn imaziɣn n ayt ṣwab)