Agadir (tamsdagt)

Iɣ ur igi wad amgrad lli tsiggilt, kcm s tasna n Agadir bac ad tẓrt akkʷ imgradn nna dar illa yism zun d wad !

Agadir (s tfinaɣ : ⴰⴳⴰⴷⵉⵔ) iɣ ggutn ar asn nttini Igudar (s tfinaɣ : ⵉⴳⵓⴷⴰⵔ) gan yat lbank amzwaru nɣ tabldit ar gis tggan middn tumzin nɣ irdn nɣ iqqaridn.

Ɣ ugns n yan ugadir illan ɣ Wactukn

Agadir iga lbank li d kulu izwarn ɣ ddunit llan tugt n igudar ɣ tsga n Sus.

Asttur ssnfl

Ttussan igudar mas gan yat lblast lli ɣ ar ttḥḍun ifgann imaziɣn tiɣawsiwin nɣ asttur nnsn , igudar li tndamn i ufgan amaziɣ tiram nns iqqurn (immndi) nns bac ad tn ur ixṣṣi amya luqt lli ɣ ur ittar unzar bac att afin tizi lli t ran.

Igudar Bufnzi lid uckan ɣ Ayt Dawd li llanin ɣ tagut n atlas mqqurn. Gan yan zun igudar lli kullu illa ɣ tmizar n tamzɣa slawann akk gis tmazirt n Lmɣrib.

Igudar n taqbilt ssnfl

 
Agadir n Ayt Ɛisa ɣ Waṭlas Mẓẓiyn.

Imsgdaln n ixatarn ssnfl

Ɣ umzwaru ar skarn ixatarn nɣ middn mqqurnin yan igiwr nɣ almuqqar n ljmaεt bac ad gis fkin inɣmas d iwaliwn lli isisfiwn f mayad. Ar ilmma sizwirn s lbriḥ ad: " Munat a yayt tqbilt, ad ng afus ɣ ufus ad sbid yan ugadir n taqbilt, a gis nskr taḥanut n kraygat tawja, ma ɣ a tsmuna tḥbu gis imṣṭirn nns d aynna tẓra is ila atig tikṣud sis ɣ ussan n tamaɣt d inaɣan d ussan lhul. Iɣ illa lbaruḍ, nεmrt, ar gis nttga tiḍaf, ar gis nsmun ayda nnɣ. Iɣ illa lhul, ar kullu nttasi ɣayad illan ɣ tgmma s tḥuna nna lli illan ɣ ugadir, kaygat yan s tḥanut nns".

Tawala ssnfl

Ar as skarn yan unbdad niɣ axddam lli itgabaln tawwuri yad skrn as tawal n tirmt: kaygat ass ar as aṭṭun lmunt f tḥuna, kaygat tawja lli dar taḥanut ɣ ugadir d ttawi tirm d lmunt n yan wass kraygat tawal lli tn ilkmn. Twala igat as lli k ilkmn iɣ kullu zrin willik zwarnin. Skrn wala tiɣrad n unbdad ad igan iqariḍn f wayyur (ayyur ns). Mac aṛgazad ar dars ttili tasarut n brra ṣafi (Tin imi n brra).

Azrf ssnfl

Ar fllas crḍn ljmaɛt : iɣ gis ittyakar kra ar t ittxllas nɣ asn ibyyn mad t yukrn. Linsaf bɣ d ddɛirt nɣ d azzayn n tqbilt ar t ittga myya n umtqal d snat tɣrsiwin, yat ɣ imi n ugadir, d yat dar lmuqaddm n tqbilt d yat yadnin dar bab n lbit lli ittyakarn.

Igudar ssnfl

Llan kra n igudar ur a gisn ttili tnṭfi, acku nadɣur aman. Ar gis ttili yat lbit n ugguram iḍfn asn lmsayl n ugadir. Ar daɣh takka lejmaɛt i lbit n ugguram tarebɛiyt n tumzin nɣ d tin usngar, nɣ d tin taqqayin.

Wanna iran ad yasi izid nns nɣ d taqqayin nns nɣ d ɣayda gis iga ɣ lbit nns, ar t ittabɛa uɛssas lli n imi ar d irzm lbit nns. Yasi d aynna ira, irgl lbit nns, iffuɣ.

Aɣbar llan gis krad igudar n tqbilt, yan gis izwarn illa ɣ Imlil, wiss sin illa ɣ Wizamarn, wiss krad illa ɣ Wanargi. Wad akKw gisn imqqurn igat win Imlil, ar gis ttilin stin n lbit.

Tadllist ssnfl

  • (fr) D. (Denise) Jacques-Meunié, Greniers-citadelles au Maroc, deux volumes, Paris , Arts et Métiers Graphiques, 1951
  • (fr) D. (Denise) Jacques-Meunié, Sites et forteresses de l'Atlas. Monuments montagnards du Maroc, Paris , Arts et Métiers Graphiques, 1951
  • (fr) Salima Naji, Greniers collectifs de l'Atlas, Édisud, 2006

Izdayn n brra ssnfl

Isaɣuln ssnfl