Tasɣnt tuɣnijt

Amnni ad icqqa ad t tfhmt !
Amnni ad gis kra n iwalwn nna ur iẓḍaṛ yan ad tn ifhm iɣ ur issin ɣ umawal iẓlin n tutlayt taclḥiyt tatrart.
Mad igan afssay ? Fad ad tfhmt mad gis illan tzḍart ad tawst i yixf nnk s umawal lli illan ɣ izddar akkʷ n tasna. Iɣ t ur tufit, tzḍart ad nn taggʷt ɣ imawaln d isgzawaln.

Ɣ tusnakt, ar nttini i kra n tasɣnt nɣ tawuri mas tga tuɣnijt iɣ tga tasɣnt tuzlt nns tga taffnsut. Tga tasɣnt tuɣnijt yat tasɣnt nna dar illa wafa ɣ uflla d tnnurẓm ɣ izddar nns. Ar as nttini s tɛrabt Dalla Muqaɛɛara.

Tasɣnt illan ɣ uẓlmaḍ tga tuɣnijt; ama talli illan ɣ ufasi tga taffnsut.

Asnml ssnfl

Asnml amzwaru: Ar nttini i kra n tasɣnt nɣ tawuri   mas tga tuɣnijt iɣ tga tasɣnt tuzlt nns   tga taffnsut.

Asnml ad irwas nit ɣwad ddaw-as

Asnml wis-sin: Ar nttini i kra n tasɣnt nɣ tawuri   n yan uzilal   itddan s mas tga tuɣnijt iɣ, i kraygat   d   illan ɣ   d kraygat   illan ɣ  , danrɣ:

 

Amdya n tisɣunin ittwazlamn ssnfl

Nṭṭaf sin tisflas:

Tasflst: Ad tg   yat tasɣnt ittwazlamn ɣ yan uzilal  .

  • Tga   tuɣnijt iɣ d ɣar iɣ illa udm n tasɣnt ddu kraygat yan zɣ iṭunjutin nns ;
  • Tga   tuɣnijt iɣ d ɣar iɣ ar itnusru azllum nns ɣ  .

Nẓḍar ad nsfɣ ɣilad tisflst tis-snat

  • masd kullu tisɣunin lli ganin tuɣnijinin d ttwazlamn (ɣ kra n uzilal ilaw) hat gan n tasrkmt  [1] ;
  • alkam ad, ar t nsxddam bzzaf bac ad nslkn bla amalad tuɣnijt nɣ takunkavit n kra n imdyatn bḍḍbt :

Alkam: Ad tg   yat tasɣnt ittwazlamn snat twal ɣ yan uzilal  . Tga   tuɣnijt iɣ d ɣar iɣ iga azllum nns wis-sin   ila s watign uzdirn nɣ igadda d amya.

Imdyatn n tisɣunin tuɣnijinin ssnfl

 
Imdyatn n tisɣunin tuɣnijinin

Zɣ tisɣunin tuɣnijinin irxan, nẓḍar ad nbdr s usml ugmiḍn n tisɣunin taffnsunin ilawn, zund s umdya:

  •   d   tga ummid ayugan ;
  •  .

Ad nbdr ula kra n tisɣunin timsuɣalin n tisɣunin taffnsunin, zund s umdya ɣ +*:

  • Tasɣnt n ulugaritm agaman
  • Tasɣnt taẓḍurt   

S yat tɣarast igan tamatayt, tisɣunin ittwazlamn snat twal nna dar iga uzllum wis-sin uzdir bdda gan tisɣunin tuɣnijinin. Mac tasɣnt tuɣnijt macci ḍaṛuṛi ad tettwazlam ula nttat, xklli s nẓḍar ad nttannay ɣ tasɣnt ad n  .

Ẓṛ uggar ssnfl


  1. Ittuynna ɣ Jacques Douchet, , vol. 1, PPUR, 2010, 3e éd. (1re éd. 2003) (ɣr ɣ wantirnit [amzruy]), p. 77 (prop. 5.44) d ittuysmla ɣ atmrin ilan taṣḥiḥ nns ɣ ddars n tisɣunin nna dar tlla yat tavariablt tilawt ɣ Wikitasdawit. Iɣ a tllit f asmata i tisɣunin tuɣnijinin nna dar tlla yat tavariablt taviktorit, ẓr (en) Jean-Paul Penot, , coll. « GTM » (no 266), 2012 (ɣr ɣ wantirnit [amzruy]), p. 202-203

Amawal ssnfl

Tiguriwin ssnfl

  • Tasɣnt = fonction
  • Tuɣnijt = concave
  • Tuzlt = oppose
  • Taffnsut = convexe
  • Azilal = intervalle
  • Ittwazlamn = derivable
  • Udm = courbe
  • Azllum = derive
  • Itnusru = decroit
  • Ilaw = reel
  • Amalad = mal
  • Uzdir = negatif
  • Ayugan = paire
  • Ummid = entier
  • Amsuɣal = reciproque

Imawaln ssnfl

Amawal umniḍ DGLAi n Asinag Agldan n Tussna Tamaziɣt, s kraḍ tutlayin (tamaziɣt tatrart tamɣribit - tafransist - taɛrabt) [Alink nns]

Amawal Tafsut n tusnakt - MCB Alger, Tiwi Uzzu s sin tutlayin (tamaziɣt taqbaylit - tafransist) [Alink nns] Aggur:Tusnakt/Tin imgradn

Isaɣuln ssnfl